Syekh H. Yunus Yahya Magek (1910-2001)

Beliau ialah putra salah seorang ulama besar, yaitu Syekh Yahya al-Khalidi Magek (w. 1940). Beliau lahir pada tahun 1910 di Koto Marapak, Magek. Diusia masih belia, beliau belajar al- Qur’an kepada ayahnya sendiri dan Malin Marajo (Inyiak Lukok). Setelah khatam al-Qur’ab beliau mendalami agama lewat kitab- kitab kepada ulama-ulama terkemuka masanya, disamping ayahnya sendiri Syekh Yahya, yaitu Syekh Mahmud Abdullah Tarantang, Syekh Muhammad Rasyid Thaher Parambahan, Syekh Ibrahim Tiakar, Syekh Sulaiman ar-Rasuli dan Tuanku Mudo Parak Maru Kapau. Pada tahun 1926 beliau berangkat ke Mekah dan sempat belajar beberapa waktu kepada Syekh Makhudum Solok disana. Pada tahun 1930 kembali ke kampung halaman dan memperoleh ijazah dari Syekh Sulaiman ar-Rasuli.[1]

Adapun aktifitas beliau selanjutnya, disamping menjadi pengasuh Madrasah Tarbiyah Islamiyah Magek, beliau juga pernah menjadi Pimpinan Madrasah Tarbiyah Islamiyah di Kajai Talu (Pasaman) dan guru pada Madrasah Tarbiyah Islamiyah Candung. Dalam perjuangan, beliau juga sempat menjadi anggota perbekalan Lasykar Muslimin Indonesia (Lasymi) dan Ketua Markas Perang Sabil di Kenagarian Magek. Pada tahun 1955 beliau pernah menjadi anggota rombongan presiden RI menunaikan haji ke Mekah, melalui Singapura, Bangkok, Burma, Newdelhi, Karaci, Baghdad dan Mesir. Adapun jabatan sosial yang pernah dipangkunya ialah sebagai pegawai Kantor Urusan Agama kabupaten Agam.

Syekh H. Yunus Yahya termasuk ulama yang produktif menulis. Dalam rentang usia yang cukup panjang itu beliau telah menghasilkan puluhan karya. Namun disayangkan karya-karya itu banyak yang belum dipublikasikan untuk umum. Sebahagiannya diedarkan secara stensil pada kalangan terbatas. Diantara karya- karya beliau ialah:

1.       Sejarah Nuzul al-Qur’an

2.       Riwayat Imam Besar asy-Syafi’i

3.       Masalah Qunut Subuh

4.       Alauradil wa Riddah

5.       Al-Asma’ al-Husna

6.       Pedoman untuk beribadah

7.       An-Nurul Wahhaj fi Isra’ wal Mi’raj

8.       Tafsir Juz Amma

9.       Tafsir Surat al-Fatihah

10.   Terjemahan al-Barzanji

11.   Masalah Rakaat Sembahyang Tarawih

12.   Riwayat Hidup Ulama Syafi’i